Tylko odpowiednie żywienie pozwala na w pełni wykorzystać potencjał loch
Aby w pełni wykorzystać potencjał loch, trzeba dostosować poziom żywienia do kondycji poszczególnych samic, ich wieku i kolejności miotu. Pomaga w tym automatyzacja procesu żywienia, która pozwala jednocześnie na ograniczenie pracy przy zwierzętach do niezbędnego minimum. Elektroniczne systemy żywienia loch prośnych w chowie grupowym są dobrym wyborem dla loch utrzymywanych w grupach, gdyż łączą zalety bardziej przyjaznych zwierzętom pomieszczeń oraz sposobu żywienia specjalnie dostosowanego do wymagań każdej lochy, w którym chodzi o to, aby zwierzęta były w jak najlepszej kondycji. Dzięki takiemu systemowi maciora pobiera odpowiednią ilość paszy i nie jest w tym czasie niepokojona przez inne zwierzęta. Ponadto rolnik widzi w komputerze, gdy świnia pobiera zbyt mało paszy, i może szybko podjąć środki zaradcze w przypadku problemów zdrowotnych.
r e k l a m a
Maciorom trzeba zapewnić strefy odpoczynku
Po pokryciu maciory wkraczają w stan anabolizmu ciążowego, co oznacza, że mają doskonałą zdolność wykorzystania i gromadzenia składników pokarmowych pochodzących z paszy. Najbardziej skąpe żywienie charakteryzuje okres jałowienia oraz niskiej ciąży, a jego intensywność wzrasta wraz z zaawansowaniem ciąży. Należy unikać obfitego karmienia w tym okresie, by nie dopuścić do zatuczenia loch, co może doprowadzić do kłopotów z porodem i zahamowania apetytu po porodzie. Dawki dla tej grupy zwierząt powinny być mniej energetyczne, a w celu wypełnienia przewodu pokarmowego zaleca się podawanie pasz objętościowych.Żywienie loch w ciąży wysokiej (powyżej 90. dnia) powinno charakteryzować się większą intensywnością. W tym czasie dochodzi do dynamicznego rozwoju płodów, więc locha ma większe zapotrzebowanie na składniki pokarmowe. Mieszanka pełnoporcjowa powinna zawierać wysoki poziom składników odżywczych oraz energii. Rozmiary płodów nie pozwalają natomiast na zbyt duży udział w dawce pasz objętościowych.
- Lochy ewentualnie powtarzające ruję wykrywa knur znajdujący się w kojcu obok, z którym mają kontakt przez niewielki otwór
Indywidualne żywienie loch w oparciu o bieżące wymagania każdej z nich za pomocą elektronicznych stacji karmienia pozwala utrzymać je w lepszej kondycji i zdrowiu. Nie ma loch chudych lub nadmiernie otłuszczonych. Wszystkie samice prośne przebywają w jednym dużym kojcu, a dzięki większej powierzchni mają możliwość korzystania z różnych obszarów (i faktycznie można to obserwować), które zapewniają im największy komfort w zależności od temperatury, prądów powietrza. Większa przestrzeń okazuje się również bardzo przydatna w ograniczaniu konfrontacji podczas ustalania hierarchii w stadzie. W chlewni panuje spokój, nie ma prawie w ogóle problemów z agresją, a wynika to z tego, że nie ma tak powszechnych w innych systemach walk o paszę. Ogranicza się w ten sposób stres, którego następstwa to między innymi przedwczesne porody lub poronienia, rodzenie słabych prosiąt o małej odporności i masie ciała. Stres powoduje zwężenie i skurcze naczyń krwionośnych w ścianie macicy, zaburzenia odżywania zarodków, upośledzenie rozwoju płodów i ich zamarcia.
Ten sposób utrzymania loch zapewnia lepsze wykorzystanie powierzchni w chlewni, ponieważ nie trzeba budować korytarzy komunikacyjnych, zwierzęta lepiej zaspokajają swoje potrzeby behawioralne, gdyż mają większą powierzchnię, po której mogą się poruszać, a tym samym większy wybór miejsc do odpoczynku. Dla loch takie karmienie oznacza większą możliwość ruchu, która także wpływa na lepszą kondycję. Zwierzęta stają się bardziej odporne i łatwiej jest utrzymać je w dobrym zdrowiu. Zarządzanie dużą grupą oznacza nie tylko większą swobodę ruchu, lepsze zdrowie i wytrzymałość, ale pozwala też znacznie ograniczyć nakłady pracy.
Jak zaspokoić indywidualne potrzeby macior?
Wejście do stacji zabezpieczają drzwiczki. Jeżeli locha przebywa w stacji, wejście jest automatycznie blokowane dla pozostałych sztuk. Elektroniczne stacje karmienia wymagają użycia transponderów. Wszystkie maciory mają je w uszach i dzięki nim są rozpoznawane po wejściu do stacji, która dozuje paszę zgodnie z krzywą karmienia. Wszystkie dane są przekazywane do komputera sterującego. W ten sposób rolnik ma pewność, że maciora otrzymuje paszę tylko wtedy, gdy jest do tego uprawniona.
Locha ma ustalony limit czasowy, po upływie którego następuje wydanie kolejnej porcji. Jeżeli podczas jedzenia wyciągnie głowę z koryta, dalsze podawanie paszy jest wstrzymane i odblokowuje się bramka. Kolejna maciora może wejść do środka. Jeśli zwierzę opuści stację, mimo że nadal nie pobrało pełnej dobowej dawki, karmienie zostaje przerwane. Pozostałą część paszy można podać później. Jeśli locha nie opuszcza stacji, to następna wchodząc, wypycha poprzednią.
- Elektroniczne stacje żywienia pozwalają na karmienie loch zależnie od ich wydajności i kondycji oraz na lepsze wykorzystanie powierzchni w chlewni
Lochy, które chcą ponownie wejść do strefy karmienia, muszą obejść cały kojec, aby nie przeszkadzać sztukom, które dopiero czekają na wejście. Zmniejsza to stres w pobliżu wejścia do stacji. W dużym kojcu dynamicznym musi być wiele miejsc do odpoczynku. Niektóre z nich powinny znajdować się poza obszarami największej aktywności, takimi jak obszar przed stacjami żywienia lub miejsca przechodzenia loch. Mogą one być ograniczone panelami. W kojcu dynamicznym lochy pozostają do 10–12 dni przed planowanym terminem wyproszenia.
Taki system żywienia poprawia wykorzystanie paszy w przeliczeniu na lochę przez cały cykl reprodukcyjny. Prawidłowe wdrożenie technologii pozwala więc obniżyć koszty żywienia i oszczędzać paszę, ponieważ zwierzęta są karmione ściśle według potrzeb. Tym samym poprawiamy wyniki produkcyjne, ale także dobrostan loch. Dzięki utrzymaniu optymalnej masy ciała samic w kolejnych ciążach poprawia się ich długowieczność.
r e k l a m a
Zwiększenie potencjału produkcyjnego to nie tylko genetyka, ale także odpowiednie zarządzanie loszkami
Lochy do dużego kojca grupowego trafiają po inseminacji, a samice, które ewentualnie powtarzają ruję, pomaga wskazać obecny w kojcu obok knur, z którym mają kontakt jedynie przez niewielki otwór w pełnej przegrodzie na zasadzie „ryj w ryj”. Zamontowana w okienku antena sczytuje numer chipa maciory i pokazuje go w systemie. Udaje się w ten sposób wykryć te, które powtarzają ruję. Ponieważ lochy są krótko w sektorze krycia, badanie aparatem USG nie może być tam wykonane, a kiedy przejdą do tak dużego wspólnego kojca, wówczas już jest to bardzo trudne do przeprowadzenia. Stąd konieczność wykorzystania knura.
Stację żywienia można również używać do automatycznego sortowania loch. Pozwala to na segregację określonych sztuk w kojcu, takich jak lochy, które mają się oprosić, sztuki do szczepienia, jak również zwierzęta, u których wykryto ruję i muszą być ponownie inseminowane lub straciły swój identyfikator. Kojec można ponadto wyposażyć w stację treningową przyuczającą loszki do funkcjonowania w jednej wielkiej grupie. Loszki wprowadzane są do ogólnej grupy dynamicznej przed pierwszym kryciem, ale wcześniej muszą być one szkolone w zakresie korzystania ze stacji paszowych.
- Lochy mogą swobodnie się poruszać na dużej przestrzeni i mają większy wybór miejsc do odpoczynku, które można oddzielić panelami, stwarzając poczucie schronienia
Zwiększenie potencjału produkcyjnego to nie tylko genetyka, ale także odpowiednie zarządzanie loszkami. Wyniki pierwszego porodu są bowiem kluczowe dla dalszej produkcyjności. Czym więcej prosiąt żywo urodzonych przy pierwszym oproszeniu, tym większa produktywność loch przez życie. Zasada odchowu loszek polega na zapewnieniu prawidłowego rozwoju samicy przy zahamowaniu wzrostu i zmianie składu tkankowego w przyrostach. Dobrze odchowana loszka w momencie pierwszego krycia w wieku 8 miesięcy powinna osiągnąć masę ciała 130–140 kg, a grubość słoniny na grzbiecie powinna wynosić 18–20 mm. Tuczenie powoduje szybki wzrost z jednoczesnym odkładaniem masy mięśniowej. Efektem byłoby 130 kg masy ciała w wieku około 6 miesięcy, a grubość słoniny grzbietowej nie przekraczałaby 14 mm. Generuje to problemy związane z rozrodem, takie jak mało liczne mioty, trudne porody, niską mleczność i kłopoty z zapłodnieniem.
Po włączeniu do grupy ogólnej loszki mogą być znakowane sprayem, aby ułatwić ich identyfikację w celu dokładniejszego monitorowania. Należy zauważyć, że nawet u młodych zwierząt nie obserwuje się żadnych oznak walki. Usprawnia to aklimatyzację loszek z dorosłymi lochami. Jest to możliwe dzięki zapewnieniu przestrzeni z różnymi obszarami i wystarczająco dużo miejsca. Tym samym w miotach loszek nie pojawiają się często obserwowane problemy.
