Jakie bakterie powodują kulawizny u świń?
Kulawizny u świń mogą być spowodowane zapaleniem stawów wywoływanym przez szczepy bakterii Mycoplasma hyosynoviae i Mycoplasma hyorhinis. Na kolonizację podatne są świnie na wszystkich etapach produkcji. Choć głównym rezerwuarem zakaźnym są lochy, to podatne są również prosięta przed odsadzeniem i po nim oraz tuczniki. Problemy związane z kulawizną i zapaleniem stawów niejednokrotnie obserwowane są też u młodych loszek. Choroba uwidacznia się jednak najczęściej po około 7–14 dniach po przemieszczeniu prosiąt do warchlakarni lub po przeniesieniu warchlaków do sektora tuczu. Przypadki zachorowań obserwuje się też po wprowadzeniu warchlaków po długim transporcie.
r e k l a m a
Jak mykoplazmy rozprzestrzeniają się w stadzie?
Kulawizny wywołane przez Mycoplasma hyosynoviae i Mycoplasma hyorhinis mają najczęściej przebieg ostry, rzadko obserwuje się łagodną postać choroby. Pojawiają się zazwyczaj nagle i towarzyszy im utrata apetytu, gdyż związany z nimi ból pogarsza dobrostan zwierząt, co jest przyczyną znaczących strat. W konsekwencji świnie wolniej przyrastają, zwłaszcza kiedy nie są leczone. Niekiedy ubijane są z konieczności przed osiągnięciem wagi rzeźnej. Przenoszenie zakażenia następuje poprzez bezpośredni kontakt lub pośrednio przez zanieczyszczone wyposażenie. Lochy wydalają chorobotwórcze bakterie w wydzielinach ustno-nosowych, zarażając prosięta. Po zakażeniu patogen przemieszcza się z górnych dróg oddechowych do stawów i powoduje stany zapalne oraz kulawiznę.
Mycoplasma hyosynoviae i Mycoplasma hyorhinis - jakie dają objawy i jak je rozróżnić?
Mycoplasma hyosynoviae jest uważany za główny czynnik etiologiczny ostrego i o ciężkim przebiegu zapalenia stawów u warchlaków i tuczników od 30 do 100 kg masy ciała. Powoduje nieropne zapalenie stawów poprzez atakowanie wrażliwych miejsc u rosnących świń. Ponadto replikuje się w górnych drogach oddechowych i utrzymuje się w migdałkach. Dlatego bezobjawowe świnie mogą stać się nosicielami na całe życie. Mycoplasma hyorhinis jest związana z zapaleniem błon surowiczych i zapaleniem wielostawowym u prosiąt po odsadzeniu i tuczników. Mykoplazmy są też powtarzającym się problemem u loszek, szczególnie w ciągu pierwszych 6–10 tygodni po wprowadzeniu ich do gospodarstwa.
- Wywoływane przez Mycoplasma hyosynoviae oraz Mycoplasma hyorhinis zapalenie stawów stanowi znaczącą przyczynę strat w produkcji świń
Kulawizny wpływają na produkcyjność, ale mogą też być jedną z podstawowych przyczyn brakowania macior ze stada. Często też stanowią przyczynę późniejszych problemów w rozrodzie. Jeżeli problem trwa od dłuższego czasu, będzie miał odzwierciedlenie w wydajności. Źródłem kosztów jest też konieczność wprowadzania do stada loszek w miejsce brakowanych loch z kulawiznami. Tym samym zmniejsza się produkcyjność i liczba odsadzonych prosiąt, a te pochodzące od młodszych loch są słabsze, podatniejsze na zachorowania i wymagają więcej uwagi.
r e k l a m a
Im wcześniej podjęte leczenie, tym bardziej skuteczne
Maciory, które cierpią na kulawizny, mają znacznie gorsze wyniki produkcyjne od zdrowych samic. Badanie przeprowadzone w Niemczech na 300 lochach pokazało, że u 19 macior z kulawizną średnia liczba miotów do momentu brakowania wyniosła 2,8, a u zdrowych – 4,4 miotu. Liczba żywo urodzonych prosiąt również była niższa i liczyła 11,9 w porównaniu z 12,1. Ponadto lochy z urazami kończyn rodziły w miocie 3,3 prosięcia martwego w porównaniu z 1,5 prosięcia u zdrowych macior.
Pojawienie się objawów klinicznych zapalenia stawów kończyn zależy od wielu czynników, a zwłaszcza różnic w zjadliwości poszczególnych szczepów Mycoplasma hyosynoviae i Mycoplasma hyorhinis, stanu odporności wrodzonej świń, na którą mają wpływ czynniki genetyczne i środowiskowe oraz sytuacje stresowe. Stresory środowiskowe, takie jak wahania temperatury, zwiększona gęstość obsady i mieszanie miotów, powodują nasilenie przypadków zapalenia stawów związane z mykoplazmami. Odpowiednia jakość pomieszczeń, optymalna temperatura otoczenia, odpowiednia ściółka, unikanie mieszania i walk oraz kontrolowanie enzootycznego zapalenia płuc i innych chorób układu oddechowego zmniejszają ryzyko kulawizn wywołanych przez te bakterie. Leczenie natomiast jest najskuteczniejsze, jeśli zostanie podjęte wcześnie.
Objawy kliniczne obejmują obrzęk stawu skokowego, ostrą kulawiznę jednej lub kilku kończyn, niechęć do wstawania i chodzenia, bezruch, dreszcze i nieznacznie podwyższoną temperaturę. Na poziomie mikroskopowym zapalenie stawów powoduje powiększenie komórek błony maziowej oraz zwiększenie ilości krwi w naczyniach. Szczegółowa diagnoza przyżyciowa wymaga pobrania strzykawką z chorobowo zmienionego stawu materiału do badań laboratoryjnych.
